Hoefbevangenheid

Hoefbevangenheid

Als je paard of pony ineens liever op zachte ondergrond wil lopen en de harde weg vermijdt, wees dan alert op een beginnende hoefbevangenheid. Zie je kreupelheid en stijfheid ontstaan en wil een paard of pony ineens wel heel graag liggen, dan kan het bijna niet missen: hoefbevangenheid. Bij een vermoeden van –aankomende- hoefbevangenheid aarzel dan niet en schakel direct een dierenarts in. Het is een zeer ernstige en pijnlijke aandoening voor een paard, waarbij snel handelen noodzakelijk is om erger te voorkomen.

Wat is hoefbevangenheid?
Hoefbevangenheid wordt ook wel laminitis genoemd. Het een ontsteking tussen de hoefwand en het hoefbeen, om precies te zijn een ontsteking van de lamellen waarmee het hoefbeen aan de hoefschoen is bevestigd. Door de ontsteking ontstaat er een zwelling die pijnlijke druk veroorzaakt op het omliggende gebied. Als dit lang aanhoudt kunnen de lamellen beschadigen en zelfs losraken. Hierdoor kan het gebeuren dat het hoefbeen gaat kantelen en door de zool van de hoef heen breekt. Dat noem je hoefperforatie. Dit is enorm pijnlijk voor het paard en de pony en zo ernstig dat het dier in veel gevallen niet meer gered kan worden. Daarom is een snelle interventie van een dierenarts dringend gewenst bij een vermoeden van hoefbevangenheid.
We onderscheiden acute en chronische hoefbevangenheid.
Bij acute hoefbevangenheid treden de symptomen plotseling en heftig op: het paard is kreupel en heeft veel pijn. Binnen twee dagen kan de chronische fase al starten en wordt de kans op genezing kleiner. Snel handelen door een dierenarts is dus van groot belang.
Bij chronische hoefbevangenheid komt het hoefbeen al los van de hoefwand en dreigt hoefperforatie of in extreme gevallen een afscheuring van het hoefbeen en verliest het paard zijn schoen.

Symptomen van hoefbevangenheid
De eerste tekenen die kunnen wijzen op hoefbevangenheid zijn stijf bewegen, warme hoeven, verdikte en pijnlijke kroonrand en een gevoelige straal van de hoef.
Het beeld is een paard dat liever niet op zijn hoeven wilt staan en zijn hoeven dus om en om belast en veel gaat liggen, kreupel loopt, rusteloos is en duidelijk veel pijn heeft. Als gevolg daarvan kan een paard koortsig zijn en zweet het veel.
Bij een hoefbevangen paard hopen afvalstoffen zich op in de hoef. Deze worden afgevoerd door het bloed en in de lever afgebroken, maar het kan ook gebeuren dat zij een weg naar buiten zoeken en dat er dan een abces (meestal) in de kroonrand ontstaat. Deze abcessen herstellen vanzelf weer.
Oorzaken van hoefbevangenheid
Een paard kan op verschillende manieren hoefbevangen raken. Hieronder een opsomming van de belangrijkste oorzaken:
• Voeding met een teveel aan suiker en koolhydraten kan leiden tot insulineresistentie, met als gevolg mogelijk hoefbevangenheid . Lees meer Kennisbank: insulineresistentie en glucosestofwisseling. Ook overgewicht kan leiden tot hoefbevangenheid. Vaak zie je een combinatie van overgewicht, insulineresistentie en hoefbevangenheid. Dat noem je het Equine Metabolic Syndroom (EMS). Vooral sobere paardenrassen als Shetlanders, IJslanders, Haflingers en Fjorden zijn hier gevoelig voor.
• Magnesiumtekort komt steeds vaker voor bij paarden en leidt ertoe dat de cellen ongevoeliger worden voor het hormoon insuline. Hierdoor gaat het bloedsuikergehalte schommelen en neemt de kans op hoefbevangenheid toe. Lees meer Kennisbank: insulineresistentie en glucosestofwisseling.
• Als gevolg van PPID (ziekte van Cushing), waarbij de aanmaak van hormonen is ontregeld.
• Door dalende temperaturen kan het gebeuren dat het lichaam meer cortisol wordt aangemaakt. Dit gebeurt ook in stressvolle situaties. Cortisol heeft een vernauwend effect op de bloedvaten.
• Als gevolg van gebruik van bepaalde medicijnen zoals langwerkende corticosteroïden.
• Teveel op stal staan: door een te weinig bewegen krijgen de hoeven onvoldoende doorbloeding doordat het hoefmechanisme wordt stilgelegd. Bovendien wordt er minder energie verbruikt waardoor het glucosegehalte in het bloed oploopt en het risico op hoefbevangenheid toeneemt. Daarbij kan stalrust leiden tot stress bij het paard.

Maatregelen bij hoefbevangenheid
Schakel altijd een dierenarts in.
In het algemeen ondersteunen de volgende maatregelen het herstel:
• Zorg voor een goede suikerstofwisseling door de voeding (koolhydraat- en suikerarm) en het voedingsmanagement aan te passen
• Zet het paard of de pony op een zachte ondergrond, waarbij je het dier uitlokt om voorzichtig in beweging te blijven om de doorbloeding in en de afvoer van afvalstoffen uit de hoeven op gang te houden.
• Sommige paarden vinden een natte ondergrond fijn om de hoeven af te kunnen laten koelen. Ook door de hoeven met koud water af te spoelen (in een bak water of plas zetten) kun je de zwelling verminderen. Dat helpt tegen de pijn.
• Een hoefsmid of bekapper kan helpen met aanpassingen aan de stand of beslag waardoor de hoefwand

Supplementen ondersteunen het herstel
Naast een aangepast dieet en wijze van voeren, een aangepast bewegingspatroon en het ontlasten van de hoefwand kunnen mineralen en kruiden het herstel bevorderen.
Het mineraal magnesium ondersteunt de suikerstofwisseling doordat het de cellen gevoeliger maakt voor insuline.
Een supplement met –verdunde- extracten van Braaknoot, Ginkgo biloba (Japanse notenboom), Ledum palustre (Moerasrozemarijn) en Arnica montana (Valkruid) werkt ontstekingsremmend, pijnstillend, vocht afdrijvend en bevordert de bloedsomloop.
Vanuit de Chinese geneeskunde (TCM) is de Leverenergie gerelateerd aan de hoeven en de pezen.
Daarbij speelt de lever een belangrijke rol in de afvoer van afvalstoffen uit het lichaam.
Een fytotherapeuticum met verdunde extracten van Cynara scolumus (Artisjok), Achillea millefolium (Duizendguldenkruid), Angelica archangelica (Grote engelwortel), Curcuma xanthorrhiza (Javaanse kurkumawortel), Silybum marianum (Mariadistel), Taraxacum (Paardenbloem) en Rosmarinus officinale (Rozemarijn) ondersteunt de leverfunctie

Bron artikel NML Health